చంద్రుడిపై తుప్పు గుర్తులు: కారణం మన భూమేనా?
శాస్త్రవేత్తలు చంద్రుడి ఉపరితలంపై ఒక ఆశ్చర్యకరమైన విషయాన్ని కనుగొన్నారు. చంద్రుడు నెమ్మదిగా తుప్పు పడుతున్నాడని, దీనికి కారణం మన భూమి కావచ్చునని వారు భావిస్తున్నారు. చంద్రుడి ధ్రువాల వద్ద ‘హెమటైట్’ అనే ఖనిజాన్ని పరిశోధకులు గుర్తించారు. ఇది ఇనుము ఆక్సైడ్ యొక్క ఒక రూపం, దీనిని సాధారణంగా తుప్పు అని పిలుస్తారు. ఈ ఆవిష్కరణ చంద్రుడిపై జరుగుతున్న మార్పుల గురించి కొత్త ప్రశ్నలను లేవనెత్తుతోంది. ఈ పరిశోధన వివరాలు ‘జియోఫిజికల్ రీసెర్చ్ లెటర్స్’ అనే జర్నల్‌లో ప్రచురించబడ్డాయి.
తుప్పు పట్టడం వెనుక ఉన్న రహస్యం
సాధారణంగా తుప్పు ఏర్పడాలంటే ఆక్సిజన్ మరియు నీరు తప్పనిసరి. కానీ చంద్రుడిపై ఈ రెండూ చాలా అరుదు. మరి అక్కడ తుప్పు ఎలా ఏర్పడుతోంది అనే ప్రశ్నకు శాస్త్రవేత్తలు సమాధానం కనుగొనే ప్రయత్నం చేస్తున్నారు. ఈ అధ్యయన సహ రచయిత, చైనాలోని మకావు యూనివర్శిటీ ఆఫ్ సైన్స్ అండ్ టెక్నాలజీకి చెందిన గ్రహ శాస్త్రవేత్త జిలియాంగ్ జిన్ మాట్లాడుతూ, “ఈ పరిశోధన భూమికి మరియు చంద్రుడికి మధ్య ఉన్న లోతైన సంబంధాన్ని అర్థం చేసుకోవడానికి సహాయపడుతుంది,” అని అన్నారు. శాస్త్రవేత్తల సిద్ధాంతం ప్రకారం, భూమి వాతావరణంలోని ఆక్సిజన్ చంద్రుడిని చేరడం వల్లే ఇది సాధ్యమవుతోంది.
ప్రతి నెలా, చంద్రుడు భూమి యొక్క అయస్కాంత క్షేత్రం (మాగ్నెటోటెయిల్) గుండా ప్రయాణిస్తున్నప్పుడు, సుమారు ఐదు రోజుల పాటు భూమి సౌర పవనాల నుండి చంద్రుడికి ఒక కవచంలా పనిచేస్తుంది. ఈ సమయంలో, భూమి వాతావరణం నుండి వెలువడే ఆక్సిజన్ కణాలు చంద్రుడి ఉపరితలాన్ని చేరతాయి. ఈ ఆక్సిజన్, చంద్రుడి ధ్రువాల వద్ద ఉన్న నీటి మంచుతో కలిసి ఆక్సీకరణ ప్రక్రియకు దారితీసి, హెమటైట్ (తుప్పు) ఏర్పడటానికి కారణమవుతోందని వారు విశ్లేషిస్తున్నారు.
చంద్రుడిపై కరిగిన శిలల అన్వేషణ
చంద్రుడి రహస్యాలను ఛేదించే ప్రయత్నంలో శాస్త్రవేత్తలు ప్రజల సహాయాన్ని కూడా కోరుతున్నారు. చంద్రుడిని గ్రహశకలాలు ఢీకొట్టినప్పుడు, వాటి శక్తి మరియు పీడనం వల్ల భారీ బిలాలు ఏర్పడతాయి. ఈ ప్రక్రియలో, చంద్రుడి ఉపరితలంపై ఉన్న రాళ్ళు కరిగి లావా లాంటి పదార్థంగా మారతాయి. ఈ కరిగిన శిలాద్రవం బిలాల చుట్టూ ప్రవహించి, కాలక్రమేణా చల్లబడి, గట్టిపడి విశాలమైన రాతి నిర్మాణాలను ఏర్పరుస్తుంది. వీటిని ‘ఇంపాక్ట్ మెల్ట్ ఫ్లో డిపాజిట్స్’ అని పిలుస్తారు. ఇవి అందమైన గీతలు మరియు ఆకృతులతో ఒక శిల్పకళలా కనిపిస్తాయి.
మీరు కూడా శాస్త్రవేత్తలకు సహాయం చేయవచ్చు
ఇప్పుడు, ‘లూనార్ మెల్ట్’ (Lunar Melt) అనే సిటిజన్ సైన్స్ ప్రాజెక్ట్ ద్వారా శాస్త్రవేత్తలు ఈ శిలా ప్రవాహాలను మ్యాప్ చేయడానికి మీ సహాయం కోరుతున్నారు. ఈ ప్రాజెక్టులో పాల్గొనే వారు నాసా (NASA) యొక్క లూనార్ రికనైసెన్స్ ఆర్బిటర్ తీసిన చిత్రాలను విశ్లేషించాల్సి ఉంటుంది. చిత్రాలలో రాళ్లను గుర్తించడం, బండరాళ్ల పొడవును కొలవడం, బిలాలు మరియు కరిగిన శిలా నిక్షేపాల సరిహద్దులను గీయడం వంటి పనులను చేయాలి.
మీరు అందించే సమాచారం, ముఖ్యంగా లిటిల్ లోవెల్ మరియు టైకో బిలాల చుట్టూ, ఈ శిలా ప్రవాహాలు చంద్రుడి ఉపరితలాన్ని ఎలా మార్చాయో అర్థం చేసుకోవడానికి శాస్త్రవేత్తలకు ఎంతగానో ఉపయోగపడుతుంది. అంతేకాకుండా, ఈ ప్రవాహాలను అధ్యయనం చేయడం ద్వారా చంద్రుడి అంతర్భాగం గురించి కూడా మరిన్ని విషయాలు తెలుసుకోవచ్చు.
